İSTANBUL’UN KÖYLERİ VE EMLAK VERGİSİ
İstanbul'da, TBMM'de 6 Mart
2008 tarihinde kabul edilen ve 22 Mart 2008 tarihli Resmî Gazete'de yayınlanan
5747 sayılı yasaya göre 39 ilçe var. Bunlardan 25'i Avrupa Yakası'nda; 14'ü ise
Anadolu Yakası'nda. Toplam 39 ilçenin 11 ilçesinde köyler bulunuyor. Bunlar
sırasıyla, Arnavutköy'de 8 köy, Başakşehir'de 1 köy, Beykoz'da 20 köy,
Çatalca'da 27 köy, Çekmeköy'de 4 köy, Eyüp ilçesinde 7 köy, Pendik'te 5 köy,
Sancaktepe'de 1 köy, Sarıyer'de 8 köy, Silivri'de 13 köy ve Şile'de 57 köy
mevcut. Toplam köy sayısı ise 151 dir.
12/11/2012 tarihinde Kabul
edilen 6360 sayılı “On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe
Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına
Dair Kanun” ile İstanbul il mülki sınırları içerisinde bulunan köylerin tüzel
kişiliği kaldırılarak bağlı bulundukları ilçe belediyesine mahalle olarak
katılmıştır. Bir diğer düzenleme ile de Arnavutköy ilçesine bağlı Nakkaş ve
Bahşayış mahalleleri ile Büyükçekmece ilçesine bağlı Muratbey Mahallesi Çatalça
ilçesine bağlanarak Çatalca Belediyesine katılmış; Şişli ilçesine bağlı
Ayazağa, Maslak ve Huzur mahalleleri Sarıyer ilçesine bağlanarak Sarıyer
Belediyesine katılmıştır.
Anılan Kanunla, İstanbul’daki
151 köy, tüzel kişiliklerini kaybederek mahalle statüsüne geçince bu köyler
sahip oldukları bazı hak ve menfaatlerden mahrum kalmışlardır. Bunların bir
kısmı ilgili kanuna geçici hükümler konulmak suretiyle telafi edilmiştir. 151
köyde yaşayan vatandaşlar belediye hizmetlerinden yararlanacakları sevinciyle
kayıplarının üzerinde pek durmamışlardır. Bunlardan en önemlisi de, büyükşehir
belediye sınırları içine dahil oldukları için emlak vergilerini %100 artırımlı
olarak ödemek durumunda kalmalarıdır. 151 köyde yaşayan vatandaşların %100
artırımlı emlak vergisi ödememeleri ve diğer kayıplarını telafi etmek için
mahalleye dönüşen köylerdeki emlak için;
-12/11/2012 tarihli ve 6306
sayılı Kanunun Geçici 1. Maddesinin 15. fıkrasıyla 5 yılı süreyle emlak vergisi
muafiyeti getirilmiştir(*1).
-28/11/2017 tarihli ve 7061 sayılı Kanunun 105 inci maddesiyle anılan fıkrada(15.
fıkra) yer alan; “31/12/2017” ibaresi “31/12/2020” şeklinde, “beş yıl”
ibareleri “altı yıl” şeklinde değiştirilmiştir(*2). Emlak vergisi muafiyeti 5 yıldan 6 yıla çıkarılmıştır.
-27/12/2018
tarihli ve 7159 sayılı Kanunun 6 ncı maddesiyle bu fıkrada yer alan yer alan
“altı yıl süreyle” ibareleri “31/12/2022 tarihine kadar (bu tarih dâhil)”
şeklinde, “31/12/2020” ibaresi “31/12/2022 (bu tarih dâhil)” şeklinde
değiştirilmiştir (*3). Emlak vergisi
muafiyeti 2022 yılı sonuna kadar uzatılmıştır.
-17/7/2019 tarihli 7186/33 md
7186 sayılı Kanunun 33. Maddesiyle yukarıdaki değişiklikler iptal edilmiştir yani eski düzene dönülmüştür. Diğer bir ifadeyle muafiyet kaldırılmıştır.(*4)
SONUÇ OLARAK;
1)2019 yılında yürürlüğe giren 7186 sayılı Kanunla, İstanbul’daki mahalleye dönüşen köylerin 2022 yılına kadar uzatılan emlak vergisi muafiyeti 2019 yılı sonu itibarıyla sonlandırılmıştır. Diğer bir ifadeyle, 2020 yılında İstanbul’da mahalleye dönüşen köylerde emlak vergileri %100 arttırılarak ödenecektir. Hayırlı olsun.
SONUÇ OLARAK;
1)2019 yılında yürürlüğe giren 7186 sayılı Kanunla, İstanbul’daki mahalleye dönüşen köylerin 2022 yılına kadar uzatılan emlak vergisi muafiyeti 2019 yılı sonu itibarıyla sonlandırılmıştır. Diğer bir ifadeyle, 2020 yılında İstanbul’da mahalleye dönüşen köylerde emlak vergileri %100 arttırılarak ödenecektir. Hayırlı olsun.
2)Bu değişiklik öyle ustaca yapılmış ki ben bile zor çözdüm.
İLGİLİ KANUN HÜKÜMLERİNE AŞAĞIDA
YER VERİLMİŞTİR.
(*1)GEÇİCİ
MADDE 1
(1)
.
. (15) Bu
Kanuna göre tüzel kişiliği kaldırılan köylerde, bu fıkranın yürürlüğe girdiği
tarihten itibaren 29/7/1970 tarihli ve 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununa göre
alınması gereken emlak vergisi ile 26/5/1981 tarihli ve 2464 sayılı Belediye
Gelirleri Kanunu uyarınca alınması gereken vergi, harç ve katılım payları beş
yıl süreyle alınmaz ve 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun
9 uncu maddesinin birinci fıkrasının üçüncü bendi, 23 üncü maddesinin birinci
fıkrasının birinci bendi ile beşinci bendi, 66 ncı maddesinin birinci
fıkrasının beşinci bendi hükümleri 31/12/2017 tarihine kadar (bu tarih dâhil)
uygulanmaya devam edilir. Bu yerlerde içme ve kullanma suları için alınacak
ücret beş yıl
süreyle en düşük tarifenin % 25’ini geçmeyecek şekilde belirlenir. 10/7/2004
tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun geçici 2 nci maddesi ile
köy tüzel kişiliği kaldırılarak mahalleye dönüştürülen yerlerde de bu fıkra
hükmü uygulanır. (Bu fıkranın son cümlesi kanundan çıkarılmıştır.)
(*2)MADDE 105-12/11/2012 tarihli
ve 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması
ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanunun geçici 1 inci maddesinin onbeşinci fıkrasında
yer alan; “31/12/2017” ibaresi “31/12/2020” şeklinde, “beş yıl” ibareleri “altı yıl” şeklinde
değiştirilmiştir.
(*3)
27/12/2018 tarihli ve 7159 sayılı
Kanunun 6 ncı maddesiyle bu fıkrada yer alan yer alan “altı yıl süreyle”
ibareleri “31/12/2022 tarihine kadar (bu tarih dâhil)” şeklinde, “31/12/2020”
ibaresi “31/12/2022 (bu tarih dâhil)” şeklinde şeklinde değiştirilmiştir.
(*4)
MADDE 33 – 12/11/2012 tarihli ve 6360 sayılı On Dört İlde
Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun
Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun geçici 1 inci maddesinin onbeşinci fıkrasının
son cümlesi yürürlükten kaldırılmış ve maddeye aşağıdaki fıkra
eklenmiştir.
“(30) Bu fıkrayı ihdas eden Kanunla ilga edilen son
cümlesi dahil onbeşinci fıkraya
ilişkin hata ve düzeltmeye dayalı mükellefçe talep edilen red, iade ve ödemeler, idarelerin en son kesinleşmiş bütçe
gelirlerinin yüzde biri oranında pay ayrılmak suretiyle yapılır. Talep edilen
toplam tutarın, ayrılan ödeneğin toplam tutarını aşması hâlinde red, iade ve ödemeler, sonraki yıllara sari olacak şekilde, idareye başvuru tarihi veya dava
açılması hâlinde mahkeme ilamının idareye tebliğ tarihi esas alınmak
suretiyle garameten ve taksitlerle
gerçekleştirilir. Taksitli ödeme süresince 4/12/1984 tarihli
ve 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanuna göre ayrıca
kanuni faiz ödenir.”
:
(15)
Bu Kanuna göre tüzel kişiliği kaldırılan köylerde, bu fıkranın yürürlüğe
girdiği tarihten itibaren 29/7/1970 tarihli ve 1319 sayılı Emlak Vergisi
Kanununa göre alınması gereken emlak vergisi ile 26/5/1981 tarihli ve 2464
sayılı Belediye Gelirleri Kanunu uyarınca alınması gereken vergi, harç ve
katılım payları 31/12/2022 tarihine kadar (bu tarih dâhil) alınmaz ve
31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 9 uncu maddesinin
birinci fıkrasının üçüncü bendi, 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının birinci
bendi ile beşinci bendi, 66 ncı maddesinin birinci fıkrasının beşinci bendi
hükümleri 31/12/2022 (bu tarih dâhil) tarihine kadar uygulanmaya devam edilir. Bu yerlerde içme ve kullanma
suları için alınacak ücret 31/12/2022 tarihine kadar (bu tarih dâhil) en düşük
tarifenin % 25’ini geçmeyecek şekilde belirlenir. (Mülga
cümle:17/7/2019-7186/33 md.)(…) (1)(2)
______________
(1) 28/11/2017
tarihli ve 7061 sayılı Kanunun 105 inci maddesiyle bu fıkrada yer alan;
“31/12/2017” ibaresi “31/12/2020” şeklinde, “beş yıl” ibareleri “altı yıl”
şeklinde değiştirilmiştir.
(2)
27/12/2018 tarihli ve 7159 sayılı Kanunun 6 ncı maddesiyle
bu fıkrada yer alan yer alan “altı yıl süreyle” ibareleri “31/12/2022 tarihine
kadar (bu tarih dâhil)” şeklinde, “31/12/2020” ibaresi “31/12/2022 (bu tarih
dâhil)” şeklinde şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 34 – Bu
Kanunun;
a) 8 inci ila 13 üncü maddeleri ile 20 nci maddesi yayımı tarihini izleyen ay başından itibaren,
b) 32 nci maddesi 17/1/2019 tarihinden itibaren uygulanmak üzere yayımı
tarihinde,
c) Diğer maddeleri yayımı tarihinde,
yürürlüğe girer.
MADDE 35 – Bu
Kanunun;
a) 25 inci maddesini Cumhurbaşkanı ve Türkiye Büyük
Millet Meclisi Başkanı,
b) Diğer hükümlerini Cumhurbaşkanı,
yürütür.